کارآیی شاخص s در بیان کیفیت فیزیکی برخی خاک های متأثر از نمک

با اینکه بسیار مطالعات تأکید کرده اند که شاخص s با مشاهدات مربوط به تراکم خاک و رشد ریشه همخوانی دارد، اثرات احتمالی شوری – سدیمی بر s نیاز به مطالعات بیشتری دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات احتمالی سطوح مختلف شوری و سدیمی بر شاخص s در خاک های متأثر از نمک پیرامون دریاچه ارومیه بود. افزون بر این، همبستگی s با برخی ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و هیدرولیکی خاک ها بررسی شد. کلاس بافتی خاک های مورد مطالعه با داشتن 12 – 40% رس از لوم شنی تا لوم رسی سیلتی متغیر بود. گستره جرم ویژه ظاهری (bd) خاک هاgr/cm3 1/57-1/15 بود. مقدار شاخص s خاک ها 0/11-0/018 بود که بیانگر وضعیت فیزیکی بسیار ضعیف تا خوب است. با افزایش bd نسبی و موثر و مقدار رس خاک ها منجر به کاهش s گردید. مواد آلی خاک رابطه ای چندجمله ای با s داشت، بطوریکه تا مقدار آستانه ای از مواد آلی مقدار s افزایش و در مقادیر بالاتر از آن s کاهش یافت. رابطه مشخصی بین s با ec یا esp خاک ها مشاهده نشد. این می تواند ناشی از این واقعیت باشد که همبستگی خطی مثبتی بین ec و esp خاک ها وجود داشت. این بدان معناست که در خاک هایی با سطوح بالای esp، غلظت کاتیونی بالا اثرات منفی سدیم بر ساختمان خاک را کاهش می دهد. انجام مطالعاتی مشابه بر روی خاک های مختلف می تواند در تعیین روابط کمی بین s با سایر ویژگی های خاک به منظور استفاده در برآوردها سودمند است.